Whitworth Diş Tablosu Nedir?
Whitworth diş tablosu, İngiliz mühendis Sir Joseph Whitworth tarafından 1841 yılında geliştirilen ve Whitworth diş standardını (genellikle "BSW" olarak kısaltılır) temsil eden bir referans tablosudur. Bu sistem, dünyanın ilk standart vida diş profili olarak kabul edilir ve özellikle İngiltere'de ve bazı eski İngiliz sömürgelerinde yaygın olarak kullanılmıştır. Whitworth dişleri, 55 derecelik bir diş açısına ve yuvarlak köşelere sahiptir, bu da onu diğer diş sistemlerinden (örneğin, metrik veya UNC dişleri) ayırır. Tablo, diş boyutları, hatve (dişler arası mesafe), çap bilgileri ve delik çapları gibi kritik ölçüleri içerir.
Whitworth Diş Tablosu Nasıl Kullanılır?
Whitworth diş tablosu, vida veya somunların boyutlarını belirlemek, uygun aletleri seçmek veya üretim süreçlerini yönlendirmek için kullanılır. İşte adım adım kullanım kılavuzu:
- Diş Tanımlama: Öncelikle, elinizdeki dişin Whitworth standardına ait olup olmadığını doğrulayın. Whitworth dişleri genellikle "W" veya "BSW" ile işaretlenir (örneğin, "1/2 W" veya "BSW 1/4"). Diş açısı 55 derece olduğundan, bir diş açı ölçer kullanarak bunu kontrol edebilirsiniz.
- Tablo Okuma: Tabloda, dişin nominal çapına (örneğin, 1/4 inç, 1/2 inç) göre sütunlar bulunur. Her bir diş boyutu için şu bilgileri bulabilirsiniz:
- Hatve (Pitch): Dişler arasındaki mesafe, genellikle inç başına diş sayısı (TPI) olarak verilir. Örneğin, 1/4 inç BSW dişi için 20 TPI'dir.
- Çap Bilgileri: Dişin dış çapı, ortalama çapı ve iç çapı gibi ölçüler.
- Delik Çapı: Bir vida için delik açarken kullanılacak uygun matkap boyutu.
- Uygulama Örnekleri:
- Bir vida seçerken: Tablodan nominal çapı ve TPI'yi kullanarak doğru anahtar veya kıskaç boyutunu belirleyin. Örneğin, 3/8 inç BSW dişi için 16 TPI ve uygun anahtar boyutu tabloda listelenir.
- Delik açarken: Tabloda belirtilen delik çapını kullanarak, vida için uygun deliği delinebilir. Örneğin, 1/2 inç BSW dişi için genellikle belirli bir matkap boyutu önerilir.
- Ölçüm ve Kontrol: Bir kumpas veya diş kalıbı kullanarak diş ölçülerinizi tablodaki değerlerle karşılaştırın. Hatalı ölçümler, sıkışma veya sızıntı gibi sorunlara yol açabilir.
- Bakım ve Onarım: Eski makinelerde veya boru bağlantılarında Whitworth dişleri sık kullanıldığından, tablo onarım süreçlerinde rehberlik sağlar. Örneğin, bir somun değiştirirken, tablodan uygun yedek parçayı seçebilirsiniz.
Önemli Notlar:
- Whitworth dişleri, modern metrik veya UNC dişlerinden farklıdır; karıştırmamak için dikkatli olun.
- Tablo, standart boyutları içerir, ancak özel uygulamalar için varyasyonlar olabilir.
- Günümüzde Whitworth dişleri daha az yaygın olsa da, tarihi ekipmanlarda hala kullanıldığından, tablo mühendisler ve tamirciler için değerli bir kaynaktır.
Bu adımları izleyerek, Whitworth diş tablosunu etkili bir şekilde kullanarak vida ve bağlantı elemanları ile ilgili işlemleri güvenle gerçekleştirebilirsiniz. |