Dişin dokuları nelerdir ve nasıl bir yapıdadır?

Dişlerin karmaşık yapısını oluşturan dört temel doku, her biri farklı işlevler üstlenerek ağız sağlığının korunmasında hayati rol oynar. Mine, dentin, pulpa ve sement tabakalarının birbiriyle uyumlu çalışması, çiğneme fonksiyonundan koruyucu özelliklere kadar pek çok görevin yerine getirilmesini sağlar. Bu dokuların özellikleri ve işleyişi, diş sağlığının temelini oluşturur.

28 Ekim 2025

Dişin Yapısı ve Dokuları


Dişler, ağız boşluğunda bulunan ve çiğneme, konuşma gibi işlevleri olan karmaşık yapılardır. Her diş, farklı görevlere sahip çeşitli dokulardan oluşur. Bu dokular, dişin hem fonksiyonel hem de koruyucu özelliklerini sağlar. Dişin temel dokuları şunlardır:

  • Mine
  • Dentin
  • Pulpa
  • Sement

1. Mine


Mine, dişin en dış katmanını oluşturan ve vücuttaki en sert dokudur. %96'sı mineral (hidroksiapatit kristalleri), %4'ü su ve organik maddelerden oluşur. Bu yapı, dişi çiğneme sırasındaki aşınmaya ve asit saldırılarına karşı korur. Mine, yarı saydam bir görünüme sahiptir ve altındaki dentin tabakasına renk verir. Ancak mine, kendini yenileyemez ve hasar gördüğünde geri dönüşü olmayan çürükler oluşabilir.

2. Dentin


Dentin, mine tabakasının altında yer alan ve dişin ana yapısal bileşenidir. %70 mineral, %20 organik madde (kollajen lifler) ve %10 sudan oluşur. Mineye göre daha yumuşak ve sarımsı bir renge sahiptir. Dentin, mikroskobik tübüller (kanalcıklar) içerir; bu tübüller, dış uyaranları (sıcak, soğuk) pulpaya iletir ve diş hassasiyetine neden olabilir. Dentin, yaşam boyu yavaşça üretilmeye devam eder ve kendini sınırlı olarak onarabilir.

3. Pulpa

Pulpa, dişin merkezinde bulunan yumuşak bir dokudur ve dişin "canlı" kısmı olarak kabul edilir. İçinde kan damarları, sinirler ve bağ dokusu bulunur. Pulpanın başlıca işlevleri şunlardır:

  • Dentin üretimini sağlamak,
  • Dişe besin ve oksijen taşımak,
  • Ağrı ve sıcak-soğuk gibi uyaranları algılamak.

Pulpa, diş kökünün ucundan girerek kök kanalları boyunca uzanır. Derin çürükler veya travmalar pulpayı etkileyerek ağrı ve enfeksiyona yol açabilir.

4. Sement

Sement, diş kökünün dış yüzeyini kaplayan bir tabakadır ve dişi çene kemiğine bağlayan periodontal ligamentlere tutunma noktası sağlar. Mineye göre daha yumuşak olan sement, %65 mineral ve %35 organik maddedir. Kök yüzeyini korur ve dişin kemik içinde stabil kalmasına yardımcı olur. Aşınma veya diş eti çekilmesi durumunda sement açığa çıkabilir ve hassasiyete neden olabilir.

Dişin Genel Yapısı

Bir diş, temel olarak iki bölümden oluşur:

  • Kuron: Dişin ağız içinde görünen üst kısmıdır. Mine ve dentinle kaplıdır.
  • Kök: Dişin çene kemiğine gömülü olan kısmıdır. Sementle kaplıdır ve pulpa kök kanalları içinde devam eder.

Bu dokular, dişin sağlıklı kalması ve işlevlerini yerine getirebilmesi için birbiriyle uyumlu çalışır. Düzenli ağız hijyeni, bu yapıların korunmasında kritik öneme sahiptir.

Yeni Soru Sor / Yorum Yap
şifre
Sizden Gelen Sorular / Yorumlar
İlk soruyu siz sormak istermisiniz?
Çok Okunanlar
Diş Tedavisi Nasıl Yapılır?
Diş Tedavisi Nasıl Yapılır?
Yirmilik Diş Ameliyatı
Yirmilik Diş Ameliyatı
Popüler İçerikler
Porselen Diş Özellikleri
Porselen Diş Özellikleri
Haber Bülteni
Popüler İçerik
Diş Kanaması Neden Olur?
Diş Kanaması Neden Olur?
Diş Eti Çekilmesi Neden Olur?
Diş Eti Çekilmesi Neden Olur?
Diş Fırçası Nasıl Kullanılır?
Diş Fırçası Nasıl Kullanılır?
Diş Çekimi Sonrası
Diş Çekimi Sonrası
Diş Çürüğü Nasıl Geçer?
Diş Çürüğü Nasıl Geçer?
Diş Beyazlatma Fiyatları
Diş Beyazlatma Fiyatları
Gömülü Diş Ameliyatı
Gömülü Diş Ameliyatı
Bebeklerde Diş Çıkarma Sırası
Bebeklerde Diş Çıkarma Sırası
Diş Kaplamanın Faydaları Nelerdir?
Diş Kaplamanın Faydaları Nelerdir?
Diş Çıkarma Sırası ve Şekilleri
Diş Çıkarma Sırası ve Şekilleri
Diş Eti İltihabı Belirtileri ve Tedavisi
Diş Eti İltihabı Belirtileri ve Tedavisi
Diş Ağrısı Belirtileri ve Tedavisi
Diş Ağrısı Belirtileri ve Tedavisi
Diş Eti Kanaması Belirtileri ve Tedavisi
Diş Eti Kanaması Belirtileri ve Tedavisi
Diş Bakımı Nasıl Yapılır?
Diş Bakımı Nasıl Yapılır?
Yirmilik Diş Özellikleri ve Faydaları Nelerdir?
Yirmilik Diş Özellikleri ve Faydaları Nelerdir?
Diş Temizleme Yöntemleri
Diş Temizleme Yöntemleri
Diş Teli Nedir? ve Nasıl Uygulanır
Diş Teli Nedir? ve Nasıl Uygulanır
Evde Diş Beyazlatma
Evde Diş Beyazlatma
Diş Beyazlatıcı Özellikleri
Diş Beyazlatıcı Özellikleri
Diş Nedir? Diş Türleri ve Özellikleri
Diş Nedir? Diş Türleri ve Özellikleri
Diş Filmi Özellikleri ve Faydaları Nelerdir?
Diş Filmi Özellikleri ve Faydaları Nelerdir?
implant tedavisi ve implant yöntemi
implant tedavisi ve implant yöntemi
Lamine Diş Özellikleri
Lamine Diş Özellikleri