Dişin Yapısı ve DokularıDişler, ağız boşluğunda bulunan ve çiğneme, konuşma gibi işlevleri olan karmaşık yapılardır. Her diş, farklı görevlere sahip çeşitli dokulardan oluşur. Bu dokular, dişin hem fonksiyonel hem de koruyucu özelliklerini sağlar. Dişin temel dokuları şunlardır:
1. MineMine, dişin en dış katmanını oluşturan ve vücuttaki en sert dokudur. %96'sı mineral (hidroksiapatit kristalleri), %4'ü su ve organik maddelerden oluşur. Bu yapı, dişi çiğneme sırasındaki aşınmaya ve asit saldırılarına karşı korur. Mine, yarı saydam bir görünüme sahiptir ve altındaki dentin tabakasına renk verir. Ancak mine, kendini yenileyemez ve hasar gördüğünde geri dönüşü olmayan çürükler oluşabilir. 2. DentinDentin, mine tabakasının altında yer alan ve dişin ana yapısal bileşenidir. %70 mineral, %20 organik madde (kollajen lifler) ve %10 sudan oluşur. Mineye göre daha yumuşak ve sarımsı bir renge sahiptir. Dentin, mikroskobik tübüller (kanalcıklar) içerir; bu tübüller, dış uyaranları (sıcak, soğuk) pulpaya iletir ve diş hassasiyetine neden olabilir. Dentin, yaşam boyu yavaşça üretilmeye devam eder ve kendini sınırlı olarak onarabilir. 3. PulpaPulpa, dişin merkezinde bulunan yumuşak bir dokudur ve dişin "canlı" kısmı olarak kabul edilir. İçinde kan damarları, sinirler ve bağ dokusu bulunur. Pulpanın başlıca işlevleri şunlardır:
Pulpa, diş kökünün ucundan girerek kök kanalları boyunca uzanır. Derin çürükler veya travmalar pulpayı etkileyerek ağrı ve enfeksiyona yol açabilir. 4. SementSement, diş kökünün dış yüzeyini kaplayan bir tabakadır ve dişi çene kemiğine bağlayan periodontal ligamentlere tutunma noktası sağlar. Mineye göre daha yumuşak olan sement, %65 mineral ve %35 organik maddedir. Kök yüzeyini korur ve dişin kemik içinde stabil kalmasına yardımcı olur. Aşınma veya diş eti çekilmesi durumunda sement açığa çıkabilir ve hassasiyete neden olabilir. Dişin Genel YapısıBir diş, temel olarak iki bölümden oluşur:
Bu dokular, dişin sağlıklı kalması ve işlevlerini yerine getirebilmesi için birbiriyle uyumlu çalışır. Düzenli ağız hijyeni, bu yapıların korunmasında kritik öneme sahiptir. |