Diş tartarının sağlığımıza ne gibi zararları vardır?

Diş tartarı (diş taşı), dişler üzerinde biriken plağın mineralize olmasıyla oluşan sert, gözenekli bir yapıdır. Tükürükteki minerallerin plağa karışması ve zamanla sertleşmesi sonucu meydana gelir. Özellikle diş eti çizgisi ve diş aralarında birikerek sarı, kahverengi veya siyah renkli bir görünüm alır. Düzenli fırçalama ve diş ipi kullanımı plağı temizleyebilirken, tartar oluştuğunda ancak profesyonel diş temizliği ile uzaklaştırılabilir.

Diş tartarı sadece kozmetik bir sorun değildir; ağız ve genel sağlık üzerinde ciddi olumsuz etkileri olabilir. İşte başlıca zararları:

• Diş Eti Hastalıkları: Tartar, diş eti çizgisinde birikerek tahrişe ve iltihaba neden olur. Bu, gingivit (diş eti iltihabı) ile başlayıp periodontit (ileri diş eti hastalığı) gibi daha ciddi sorunlara yol açabilir. Periodontit, diş etlerinin çekilmesine, dişleri destekleyen kemik dokusunun zarar görmesine ve sonunda diş kaybına neden olabilir.
• Ağız Kokusu: Tartarın gözenekli yapısı, bakteri ve yemek artıklarının birikmesi için ideal bir ortam oluşturur. Bu bakteriler, kötü kokulu bileşikler üreterek ağız kokusuna (halitoz) sebep olur.
• Diş Çürükleri: Tartar, diş minesinin altında veya üzerinde birikerek çürük oluşumunu hızlandırabilir. Bakteriler, tartarın yüzeyinde kolayca tutunur ve asit üreterek diş minesini aşındırır.
• Diş Hassasiyeti: Tartar birikimi, diş etlerinin çekilmesine neden olarak diş köklerinin açığa çıkmasına yol açar. Bu da sıcak, soğuk veya tatlı yiyecek-içeceklere karşı hassasiyet ve ağrıya neden olabilir.
• Kozmetik Sorunlar: Tartar, dişlerde sarı, kahverengi veya siyah lekeler oluşturarak estetik görünümü bozar. Bu, özgüven kaybı ve sosyal rahatsızlıklara yol açabilir.
• Genel Sağlık Sorunları: Diş eti hastalıklarına neden olan bakteriler, kan dolaşımına karışarak sistemik sağlık sorunlarına katkıda bulunabilir. Araştırmalar, diş tartarı ve diş eti hastalıklarının kalp-damar hastalıkları, diyabet, solunum yolu enfeksiyonları ve hatta erken doğum riski ile ilişkili olabileceğini göstermektedir.
• Diş Kaybı: Tedavi edilmezse, tartarın neden olduğu diş eti hastalıkları ve kemik erimesi, dişlerin sallanmasına ve sonunda düşmesine neden olabilir.

Tartar oluşumunu engellemek için şu önlemler alınabilir:

• Dişleri günde en az iki kez fırçalayın ve diş ipi kullanın.
• Florürlü diş macunu tercih edin.
• Dengeli beslenin ve şekerli gıdalardan kaçının.
• Sigara ve tütün ürünlerinden uzak durun.
• Düzenli olarak diş hekimi kontrolüne gidin ve profesyonel temizlik yaptırın.

Sonuç olarak, diş tartarı sadece görsel bir problem değil, ağız ve genel sağlığı tehdit eden ciddi bir durumdur. Erken müdahale ve önleyici tedbirlerle bu risklerden kaçınmak mümkündür.