Diş protezlerinde retansiyon ne anlama gelir?

Retansiyon, diş protezlerinde protezin ağız içinde sabit ve güvenli bir şekilde durmasını, konumunu korumasını ve fonksiyon sırasında (konuşma, çiğneme gibi) hareket etmemesini ifade eden temel bir kavramdır. Başka bir deyişle, protezin tutuculuğu veya stabilitesi olarak da adlandırılabilir. Retansiyon, protez kullanımının rahatlığı, etkinliği ve hastanın güveni açısından kritik bir rol oynar.

Yeterli retansiyon sağlanamazsa, protezler hareket edebilir, düşebilir veya kayabilir. Bu durum:

• Çiğneme ve konuşma zorluklarına yol açar.
• Hastada rahatsızlık ve güvensizlik hissi oluşturur.
• Diş etlerinde ve altındaki dokularda tahriş veya ağrıya neden olabilir.
• Protezin ömrünü kısaltabilir.

Bu nedenle, protez tasarımında retansiyon en önemli hedeflerden biridir.

Protezlerde retansiyon, birkaç farklı mekanizma ve yöntemle sağlanır. Bunlar:

Bu, protezin fiziksel olarak destek dokulara (diş eti, damak, varsa mevcut dişler) tutunmasını ifade eder.

• Kroşe (Çengel) Kullanımı: Parsiyel (bölümlü) protezlerde, mevcut dişlere tutunan metal kroşeler protezin yerinde kalmasını sağlar.
• Precision Attachment (Hassas Bağlantılar): Daha estetik ve gelişmiş bir yöntemdir. Protez ve dişler arasında özel tasarlanmış, genellikle görünmeyen bağlantı elemanları kullanılır.
• Protez Tabanının Uyumu: Protezin diş eti ve damağa tam oturması, vakum etkisi yaratarak retansiyona katkıda bulunur.

Ağız içindeki doğal yapıların şekli retansiyonu destekler.

• Alveol Kreti (Çene Kemiği Çıkıntısı): Protezin oturduğu kemik yapısının şekli ve yüksekliği, protezin kenarlarının kilitlenmesine yardımcı olur.
• Damak (Palatal) Vault: Damaktaki kubbe şekli, tam protezler için doğal bir tutuculuk sağlar.

Bu, özellikle tam (total) protezlerde önemlidir.

• Protez ile mukoza (diş eti) arasında ince bir tükürük tabakası bulunur. Bu tabakanın yüzey gerilimi, protezin damağa yapışmasına benzer bir etki yaratarak retansiyonu artırır. Bu, "biyolojik yapıştırıcı" gibi düşünülebilir.

Hastanın dudak, yanak ve dil kasları, doğru şekilde kullanıldığında protezin yerinde kalmasına yardımcı olur. Protezler bu kasların hareketlerine uygun şekilde tasarlanır.

Retansiyon yetersiz olduğunda, geçici bir çözüm olarak toz, krem veya şerit formundaki protez yapıştırıcıları kullanılabilir. Bunlar protez ile mukoza arasındaki bağı güçlendirir. Ancak, bu bir çözüm değil, destektir. Altta yatan retansiyon probleminin bir diş hekimi tarafından değerlendirilmesi gerekir.

Diş protezlerinde retansiyon, protezin başarısının temel taşıdır. İyi bir retansiyon, hastanın günlük yaşamını sorunsuz sürdürmesini, kendine güven duymasını ve protezi unutmasını sağlar. Retansiyonla ilgili herhangi bir problem yaşanması durumunda, konunun uzmanı bir diş hekimine başvurulması en doğru yaklaşım olacaktır.