Diş Eti Erimesi (Gingival Rezorpsiyon) Nedir?
Diş eti erimesi, dişleri çevreleyen ve destekleyen diş eti dokusunun geri çekilmesi veya aşınması durumudur. Bu durum, diş köklerinin açığa çıkmasına, diş hassasiyetine ve estetik kaygılara yol açabilir. İlerleyen durumlarda diş kaybına bile neden olabilir. Diş eti erimesi genellikle yavaş ilerleyen bir süreçtir ve erken teşhis edilirse kontrol altına alınabilir.
Diş Eti Erimesine Neden Olan Başlıca Faktörler
- Periodontal Hastalıklar (Diş Eti İltihabı ve Periodontitis): Diş eti erimesinin en yaygın nedenidir. Bakteriyel plak birikimi sonucu diş etlerinde iltihaplanma (gingivitis) oluşur. Tedavi edilmezse, bu iltihaplanma periodontitise dönüşerek diş eti dokusunu ve dişleri destekleyen kemiği tahrip eder, bu da diş eti çekilmesine yol açar.
- Yanlış ve Sert Diş Fırçalama: Dişleri çok sert fırçalamak veya yanlış teknikler kullanmak (örneğin, yatay fırçalama) diş etlerine mekanik travma oluşturarak aşınmaya ve çekilmeye neden olabilir.
- Genetik Yatkınlık: Bazı bireyler, diş eti hastalıklarına ve diş eti çekilmesine genetik olarak daha yatkın olabilir. Ailede diş eti problemleri öyküsü varsa, risk artar.
- Kötü Ağız Hijyeni: Düzenli ve etkili diş fırçalama, diş ipi kullanma yapılmadığında, plak ve tartar birikimi hızlanır. Bu da diş eti iltihabını tetikleyerek erime sürecini başlatır.
- Tütün Ürünleri Kullanımı: Sigara ve diğer tütün ürünleri, diş etlerinin iyileşme kapasitesini azaltır ve periodontal hastalık riskini önemli ölçüde artırır.
- Diş Gıcırdatma (Bruksizm) veya Sıkma: Dişleri bilinçsizce gıcırdatmak veya sıkmak, dişlere ve diş etlerine aşırı kuvvet bindirir. Bu da diş eti dokusunun zarar görmesine ve çekilmesine neden olabilir.
- Hormonal Değişiklikler: Özellikle kadınlarda ergenlik, hamilelik, menopoz gibi dönemlerde yaşanan hormonal dalgalanmalar, diş etlerini daha hassas ve savunmasız hale getirerek iltihaplanmaya ve çekilmeye yatkınlığı artırabilir.
- Yanlış veya Eski Dolgu ve Protezler: Dişe uyumsuz, aşırı veya kenarı bozuk dolgular, kronlar veya protezler, diş etlerinde tahrişe ve kronik inflamasyona neden olarak çekilmeyi tetikleyebilir.
- Dudak veya Yanak Piercingi: Ağız içindeki piercingler, sürekli olarak diş etlerine sürtünerek mekanik tahribata ve çekilmeye yol açabilir.
- Bazı Sistemik Hastalıklar: Diyabet (şeker hastalığı) gibi bağışıklık sistemini etkileyen hastalıklar, vücudun enfeksiyonlarla (diş eti iltihabı dahil) mücadele etme kabiliyetini zayıflatır ve diş eti problemleri riskini artırır.
- Yaşlanma: Yaşlandıkça, diş eti dokularının doğal olarak bir miktar çekilme göstermesi normal kabul edilebilir, ancak bu süreç kötü ağız hijyeni veya diğer risk faktörleriyle hızlandırılabilir.
Önlemek ve Yönetmek İçin Ne Yapılmalı?
- Düzenli ve doğru teknikle (yumuşak kıllı fırça, dairesel hareketler) diş fırçalama ve diş ipi kullanma alışkanlığı edinin.
- Yılda en az iki kez diş hekimi kontrolüne gidin ve profesyonel diş temizliği yaptırın.
- Sigara ve tütün ürünlerinden kaçının.
- Diş gıcırdatma sorununuz varsa, gece plağı (splint) kullanmayı hekiminize danışın.
- Sağlıklı ve dengeli beslenin.
- Diş etlerinizde kanama, kızarıklık, şişlik veya çekilme fark ederseniz vakit kaybetmeden bir diş hekimine başvurun.
Erken teşhis ve müdahale, diş eti erimesinin ilerlemesini durdurmak ve olası komplikasyonları önlemek açısından hayati öneme sahiptir. |