Diş eti tedavisi, diş eti hastalıkları dişleri saran periodontal dokularda oluşan bakteriyel ve kronik hale gelmiş olan enfeksiyonlardır. Çok uzun zaman belirti vermeden ilerleyen hastalıklar, ileri aşamada dişlerin dokusuna zarar vererek, sağlıklı olan dişlerin bile kaybedilmesine neden olabilirler. Bu hastalıklar bir ya da birden fazla dişi etkisi altına alabilirler. Hastalıklar bakteri plağının diş etinde enflamasyon oluşturması ile başlamaktadır. Daha ileri aşaması gingivitis olarak adlandırılır. Bu aşamada diş etlerinde iltihap olup, henüz kemiklere sirayet etmemiştir. Bu aşamada tedavi edilmeyen hastalıklar periodontitiste dönüşür. Yani diş etlerinde bulunan iltihap, diş kemiklerine kadar inmiştir. Diş etlerinde olan rahatsızlıklar tedavi edilmedikçe ilerler, dişler birbirinden uzaklaşır, dişler sallanır ve kaybedilmeye başlar. Bu hastalıklar genellikle önlenebilen ve kontrol edilebilen özelliktedir. Tedavinin sağlanması ağız hijyeninin olmasına, erken yapılacak tanıya ve doğru yapılacak tedaviye bağlıdır. Hastanın ve doktorun tedaviye aktif katkısı olmalıdır.
Diş eti tedavisinin ilk aşaması
Tedavinin en önemli basamağı enfeksiyonun ortadan kaldırılmasıdır. Hasta etkili ve düzenli bir şekilde ağız sağlığını korumak için, dişlerini, dişlerin arasını ve diş etlerini temizlemelidir. Enfeksiyonun kaldırılması için, hastalığa neden olan bakteriyel dental plak, diş taşının tutunduğu diş kökleri, diş taşları temizlenmelidir. Hastanın da bu durumu koruyabilmesi gereklidir. Başlangıç tedavisi olarak adlandırılan bu bölüm, tedavinin vazgeçilmez basamağıdır. Hastalığın durumuna göre 3-4 seansta bitirilir. Bu aşamada kötü dolguların yenilenmesi, protezlerin yanlış olan diş etlerinden taşan görünümleri düzeltilmeli, çürük dişlerin doldurulması, kanal tedavileri, kurtulması zor olan dişlerin çekilmesi gerçekleştirilmelidir. Dişlerde bakterilerin tutunması için uygun olmayan ortam kalmamalıdır. Hastanın sistemik bir rahatsızlığı varsa, bunun tedavisi de bu aşamada yapılmalıdır. Dişlere protez gerekiyorsa, bu aşamada gerekli olan planlama yapılmalıdır.
Diş eti tedavisinin ikinci aşaması
Tedavinin ilk aşamasında tedavi edilemeyen bir sorunun olması halinde, cerrahi işlemler devreye girecektir. İlk tedavi sonrasında kalan diş eti çekilmeleri, büyümesi, cep derinlikleri, diş eti miktarı gibi bulgular verilecek tedavi kararını etkileyecektir. Hastada bulunan periodontal hastalıkların tamamı aynı cerrahi işlemle tedavi edilemez. Hastanın ve dokunun özelliklerine ait olan özellikler, hastalığın seyri ve yaygınlığı tedavi şeklini belirleyecektir. Cerrahi tedavinin amacı dişleri, diş etini, kemikleri orijinali gibi yapmak, cep derinliklerini düzeltmek, temizliği kolay bir ortam oluşturmak olmalıdır. Bu yüzden bu aşama düzeltici tedavi olarak adlandırılır. Cerrahi tedaviler genel anestezi altında yapılan, gerektiğinde tetkikler ve konsültasyonların yapıldığı işlemlerdir. Bu aşamada uygulanabilecek cerrahi tedaviler şunlardır;
Gingivektomi: bu sadece diş etlerini ilgilendirir. Diş eti büyümelerinde, diş ceplerinin büyük olduğunda bunu düzeltmek için, diş etinin biraz kesilerek çıkarılası işlemidir. Bu işlemle hastalığın ilerlemesi durdurularak, kolay temizlenebilen, estetik bir görünüm sağlanmış olur.
Flep operasyonu ve kemik cerrahisi işlemleri: bu işlem diş etleriyle birlikte kök yüzeylerini ve alttaki destek dokuları ilgilendirir. Ayrıca kemik erimesinin olduğu durumlarda kullanılır. Uygulamada diş eti kaldırılarak, alttaki dokulara ulaşılır ve tedavi edilir. Tedavide amaçlanan kök yüzeylerinin temizlenmesi, cep derinliklerinin azaltılmasıdır. Cep derinliklerinin artması içine bakterilerin birikmesine ve kemik yıkımının artmasına yol açacağından, bu tedavi önem taşımaktadır. Tedavi sonrasında düzeltilen cepler, hastanın evdeki ağız bakımını kolaylaştırır, diş ve diş eti sağlığını korumaya yardımcı olur. Ceplerden kaynaklanacak enfeksiyonlar önlendiğinden, sağlık sorunları ortadan kalkar. Yapılan Flep operasyonunda altta bulunan kemik dokusu da düzeltilir. Bunlara kemik cerrahisi adı verilir. İşlemde diş eti kaldırılarak, alttaki ölü dokular, kökler, kemik içindeki cepler temizlenir. Sonra kemik içindeki cepler doldurulur ve orijinal kemik seviyesine getirilir. Burada yapay veya doğal kemik tozları, üzerlerini örtecek membranlar, çeşitli materyaller kullanılır. Kişilerin kemik dokusunun düzeltilmesi, üst diş eti dokusuyla sağlıklı ilişki kurulmasını sağlar.
Mukogingivital cerrahi: bu işlem ağız içinde bulunan yumuşak dokuları ilgilendirir. Diş eti çekilmesinde, yetersiz yapışık olan diş eti yüksekliğinde, yüksek kas bağlantılarında uygulanır. Bununla yeterli oranda diş eti, ağız bakımının yapılabileceği ortam, estetik bir görünüm sağlanmış olur.
Diş eti tedavisinin üçüncü aşaması
Uygulanan tedavi aşamalarından sonra, elde edilmiş olan periodontal sağlığın korunabilmesi, hastalığın tekrarının önlenebilmesi için, hastalara düzenli bir kontrol programı uygulanır. Bu yapılmadığı takdirde, ağız sağlığını da yerine getirmemiş olan hastalarda, doku yıkımı yeniden başlar, hastalık belirtileri kendini gösterir. Bu sebeple hastalar 3-6 aylık aralıklarla mutlaka takip edilmeli, diş etlerin durumu kontrol edilmelidir.