Diş plağı, dişlerin çevresinde bakteri ve besin artıkları ile oluşan yapışkan ve renksiz bakteri plağıdır. Dişe sımsıkı tutunan, saydam bir tabaka olan plak oluşumu devamlı olur. Dişlerin üzeri tırnakla kazındığında, plak rahatlıkla fark edilir. Diş plağının bir miligramında yaklaşık 200-500 milyon bakteri bulunmaktadır. Bakteriler plağı oluştururlar.
Diş eti hastalıkları ve diş çürüklerinin en önemli sebebi olan diş plağı, düzenli olarak temizlenmezse diş tartarı meydana gelebilir. Ağızda dil dudak ve tükürük besinler ve içeceklerle beraber bakterileri de dişlerin üzerinden alarak mideye gönderir. Bu nedenle bakteriler diş yüzeyine tutunabilmek için, bakteri yapıştırıcı olarak adlandırılan dextran adlı yapışkan olan bir madde salgılar. Bu maddenin suya karşı dirençli olması nedeniyle, ağız çalkalansa bile plak uzaklaşmaz. Yani diş plağı bakterilerden ve bakterilerin salgılamış olduğu dextran adlı maddeden ve besin artıklardan oluşmaktadır. Bakteriler gıdaları sindirdikçe asit salgılamaya devam ederler. Yapışkan madde devamlı dişlerle temas halindedir. Bu temas ne kadar uzun olursa, dişteki mineral kaybı devamlı olur. Sonuçta plak temizlenmediğinde diş çürükleri meydana gelir. Ancak kötü bir ağız bakımı sadece diş çürüklerine değil, plağın daha çok diş eti hizasında oluşması irritasyona, diş eti kanamasına ya da başka ciddi sorunlara neden olabilir.
Diş plağı kontrolü nasıl yapılır?
Ağız içinde bakterilerin yok edilmesi sağlanamasa da bunlar kontrol edilebilir.
Diş plağının oluşumu için gereken 24 saatlik süre geçmeden bakteriler dişlere ve diş etlerine zarar veren asitleri üretemezler. Bakteriler büyüyebilmek için besinlerdeki ve tükürükteki çeşitli bileşenleri kullanırlar. Her gün kısa bir zamanınızı diş fırçalama ve diş ipi kullanımına ayırdığınızda, ağız ve diş sağlığına büyük bir yatırım yapabilirsiniz. Ağızda oluşan diş plağını sadece kişinin kendi kontrol edebilir. Ağız bakımını tam olarak yapabilir, çürük ve diş eti sorunları yaşamazlar.
Diş plağı birikimi nasıl önlenir?
- Dişlerin yüzeylerinde bulunan plakların temizlenmesi için, her gün en az iki defa dişlerin fırçalanması gerekir.
- Her gün düzenli olarak diş ipi kullanarak, diş fırçasıyla erişemediğiniz alanları, dişlerin araları ve diş eti çizgisinin altını temizlemelisiniz.
- Beslenme düzeninizde şekerli ve nişastalı besinleri ve yapışkan gıdaları mümkün olduğu kadar azaltın.
- Diş temizleme ile düzenli olarak diş muayenesi yapılması için, diş doktoru ziyaretleri yapılmalıdır.
Dişler 24 saat fırçalanmadığı zaman dişlerin üzerinde krem renkte, tırnakla bile sıyrılabilen bir tabaka olan diş plağını sadece düzenli bir ağız bakımıyla önleyebilirsiniz. Bu tabakada streptokok, stafilokok gibi çok sayıda bakteri bulunmaktadır. Bu tam bir bakteri kolonisidir. Bunların dişlerinize zarar vermesine, diş taşına dönüşmesine izin vermeyin. Bu yüzden dişlerinizi fırçalamayı ve diş ipi kullanmayı ihmal etmeyin.
